Kan ram nih aherh

Indiana State ah zapi nih relkhawh mi tlawmpal in kan vawn ṭial tak lai. Hi ka ṭial duhnak cu Ramṭha ah zeitin dah software ṭha an hman le pakhat le pakhat ihlengkho lo ding in le ṭanh hlei ngei loin acozah nih software ṭha tuk akan serpiak ti hi asi. Indiana State nih angeih mi bawmhnak lak ah Medicaid kong tlawmpal in ka ṭial tak ka duh. Nikhatkhat ah kan kaltak cangmi kan ram zongnih angeih ve te lai tiah ka zumh. 

Medicaid, “Silei zohkhenhnak i, bawmhnak phunkhat” tiah kan ti ko lai, kan sawktik ah local office ah sawk asi. Indiana ka ṭhial ka teah ka va sawk ve. Rianṭuan tu pa nih a ka zoh ah aka zangfak ngai. Ka rianṭuannak aka hal i ka chimh. Bawmh a ka duhti khi amit ah ka hmuh ko nain ka rianṭuannak paysubs number pawl cu a computer ah ṭial tik ah na ngah lo tiah aka leh. An ngeih mi System cu aka zohter ka hmuh hngan ah aṭial. Atangah Medicaid hmuh le hmuh lo amah tein alang . Cozah nih angeih mi system asi caah System nih minung nih tuak len hau lo in atuak. Cu system cu “emloyeee” rianṭuan tu sawhsawh nih thlen khi asi lo . Cozah minung an si ko bu ah thlen khawhnak nawl an ngei lo.Rianṭuan tu i arian cu system chungah ṭial kha asi. System software an ngeih mi nih a tuak. Rut le hrawkhrawl in ṭial angah lo. 

Sizohnak Medicaid hi State pakhat le pakhat ani lo lai  lo. Indiana State nih a ngeih mi chungin program angeih mi tlawmpal in ka ṭial tak hmanh lai .

1.Hoosier Healthwise:HHW tangah hin program pahnih aum.Kum 0-19 kar nih hmuh khawh asi.

1. Hoosier Healthwise Package A         Chungkhar nih thlakhat ah zeizat dah an hmuh poverty guideline (hmuhnak zatuak) in athlawm deuh mi nih hi Medicaid hi hmuh asi. Zapi nih kan zoh khawhnak hnga hi kong cu State nih website   ah chiahpiak kan si.

2. Hoosier Healthwise Package C      Chungkhar nih thlakhat ah hmuhmi tamdeuh in angeih.Asinain State nih angeih mi zatuaknak tlawm deuh a ngeih caah thlafa tein Insurance man pek ahau.

 2.Healthy Indiana Plan:                   HIP ah program pali in ṭhen asi. Kum 19-56 nih hmuh mi asi.

1. HIP State Plan Plus:                      Sibawi izohtik ah mah nih zei hman pek ahau lo.

2. HIP State Plan Basic:                    Sibawi izohtik ah mah nih co-pay $4.00 lawng pek ahau

3. HIP Plus:                                         Sibawi izohtik ah mah nih zei hman pek ahau lo.

4. HIP Basic:                                       Sibawi izohtik ah mah nih co-pay $4.00 lawng pek ahau

3.Hoosier Care Connect:                  Hi Medicaid cu mitlam tling lo asiloah. Kum 65 cung hmuh mi asi .

4.The Presumptive Eligibility:        Thlakhat asi lo ah ni 60 tianglawng ngah khawh asi .

5.Traditional Medicaid:                    Chiatkhat, caan khat te lawng hi program ah chiah an sit tawn.

6.Emergency coverage only:           အရေးပေါ် (emergency) lawngah khin pekpiak asi .

7.Family planning:                             Hi cu nau hlatnak, khamnak ca lawngah a pek piak.

8.Qualified Medicare Beneficiary (QMB) Program:            Hi program hi cozah nih an pek ah  cun Medicare caah thlafa te pekmi  an pek piak lai

Indiana State Medicaid hi Company (Manage Care entity) pali nih an tlaih. Anthem, MHS, Caresource le MDwise hna an si. MCE pali aum caah, ho te company dah aṭha bik lai tiah an izuam. State nih angeih mi zulhphung an zulh. Medicaid member nih mah duh ṭhim khawh asi, thim lo zongah ah Cozah nih pakhatkhat a chiah hna. Adihlak in ahrampi atlai tu cu System Software ṭha kha a si ko. Ni thawng pakhat tang (under one umbrella) bantuk khi asi ko.

Medicaid ID card or State ID Card kan sawktik ah kan sawknak zungnih kutcung ah an kan pe colh lo. An tuah khawh mi cu system ah information chiah piak khi asi ko. State ID Card or Medicaid card a kua tu cu hmun dang pi khin asi tawn. Office kan kalnak thengin an kan kua lo. Rianṭuan tu khi hal hna ning law, khawi ka in dah ID Card i arat lai ti hna ning law an ka chimh khawh lai ka zum lo. Office nih azat achiah cia mi aum caah mah duh in aman lak khawh asi lo.. An nih an rian cu system chungah chiah khi asi. Nang kha kan tuah piak hma sa lai ti zong angah lo. Ara hmasa poah in tuah piak asi.

Nitin ah ka ṭial duh deuh mi cu, Hi vial te atlai tu cu, System ṭha/ software ṭha kha asi ko. Medicaid/ Sizohnak kan sawk tikah State dang in Indiana State ah aṭhilmi nih, State dangah an rak ngeih mi Medicaid kha athihter ta lo ah cun Indiana ah adang in asawk kho ṭhan lo. Hlen khawh zong an si lo. System nih fekthup in a kan tlaih dih.

Kawlram ka um lio ah nikhat cu ka (National Registration Card) (နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်ပြား, NRC) မှတ်ပုံတင် thlen ah ka kal. မှတ်ပုံတင်ရုံး ka um lio ah. Zungah rian ṭuanmi pakhat cu ara chuak, mi ta aserpiakmi hmatpungtin cung ah ka siakpi nam ta law a ka ti ka duh lo. Na thin phang hlah law zei tin hmanh in na um lai lo a ka ti . Ka duh ve lo.

Adang pakhat , ka hawikom ṭha ngai asimi  sipuazi atuah mi a um hawi. မှတ်ပုံတင်(Hmatpungtin)  3 leng a ngeih hawi. Aa ziah kan kawl ram hi ka ti len. Nihin tiang cu asi lai tiah ka ruat lo nan, tangka in cheh ah cun fawi ngai khin min thlen te hna le မှတ်ပုံတင်”hmatpungtin” te hna le adangdang zong cu tuah pah khawh asi rih ko rua.

2016 ah Kawlram ah ka tlungta . Yangon in Kalaymyo ah zuang ta ding ka se.Ka tu le pawl nih vanlawngman afak men ee an pa မှတ်ပုံတင် ihlan law zuang ko an ka ti. Ka hei ṭih ning le an nih caah zei apoi lo ning ka zoh. Mizong nih an hman ko an ka ti. Tangka tam deuh liam ka thim.

Ni khatkhat ah kan ram aṭhat tikah cun fawi tein kan ram pi khi eihmuarnak, hlennak, thleidannak um loin system ṭha, cozah ṭha nih akal pi te ko lai. Kawl ram cu ram fa te asi . USA ah State pakhat asi mi.

• Alaska State” khi Alaska Area 665,384 square miles (1,723,337 square km).

• Kawl Ram khi (261,228 square miles). 677,000 square kilometers.

Asi tiah google ah ṭha tein kawl khawh asi. Kawlram cu Alaska State tia hmanh asiṭung lo . Fawi ngai in software ṭha le rampi chung in mithiam sang an chuak te lai. Kan kawlrampi aṭhat ah cun nihin ah laimi tampi hna nih kan vacation kalnak ah kan hman te lai. Upa lei nih kan mah lai holh, kan mah Lai phung tein kan ṭhannak, kan mah le kan umnak ram hoilh in khawlram ah khua kan sa kho lai. Kan lai ram ah “foreigner’ ramdangmi sinak  in khua kan sa kho lai. Afawinak in kan chimh ah cun kan “retirement” tar ‘pension” hman khi cu ka hmun cun kan ei khawh te lai. 

Kan ram ah zalawnnak aum lai. Sifak ciocio hmanh ah nihin ah thlei dannak aum mi khi, Ni khatkhat ah cun thlei dannak um lo in rampi nih akalpi mi System nih atlaih te lai. Kan ram hi ramfa te asi. Fawi ngai in thlen ding khi asi ko.

Pathian nih kan fahnak kan theih piak sehlaw kan thlacamnak kan theih piak ko seh. Nikhat khat cu nuam tein kan khua le kan ram ah kan leng te hna lai. Midam lo nih an mah le an tinvo cozah bawmhnak, thleidannak um loin, Pathian pekmi kan Lairam ah nuam tein le hnangam te in kan leng te hna lai.                                                          

ST.PA